Gerçekten aç mısınız yoksa yiyecekler güzel gözüküyor veya güzel kokuyor diye mi yemek istiyorsunuz? İşte bu noktada iştah duygusu devreye giriyor. Gerçek açlık size ne zaman yemeniz gerektiğini bazı fiziksel belirtilerle haber verir. Baş ağrısına, halsizliğe, düşen kan şekeri sebebiyle titremeye neden olabilir. Bu durum fiziksel yeme ihtiyacıdır. Bir sandviç yediniz; aslında doydunuz, fakat bir tane daha yemek istiyorsunuz. İradenizi kontrolsüzleştiren bu duruma birçok şey sebep olabiliyor. Bu sebeplerin en başında genetik faktörler var diyebiliriz. Özellikle şeker, tuz ve kahve bağımlılığının veya bir besine karşı duyulan hoşnutsuzluğun, genetik yapıyla ilgili olduğu yapılan çalışmalarda görülmüştür. Kişinin besin seçimi çocukken nasıl yetiştirildiğiyle de doğrudan alakalıdır. Eğer kişi bir besine küçükken fazlasıyla maruz kaldıysa, büyüdüğünde ona karşı oldukça az istekli olacaktır. Tabi bu belli başlı temel besin türleri içi geçerli değildir.
İştah kontrolsüzlüğünün bir başka sebebi ise strestir. Stresli zamanlarda dildeki tat alma reseptörleri daha aktif çalışır ve kişi damak zevkine daha çok önem verir. Bu durumda şekerli besinlere olan eğilimi artırır. Görüntü, ses ve koku faktörleri de kişinin tat algısını ve dolayısıyla iştahı etkiler. Bulunduğunuz evin rengi, restoranttaki ışık, markette çalan müzik besin seçimimizi yönlendirir. Vücudunuzdaki hormonların, vitaminlerin, minerallerin de iştah kontrolüne katkısı büyüktür. En temel örnek olarak kan şekerinizin düşmesini ve ardından tatlı bir şeyler yeme isteğinizi gösterebiliriz. Veya kişi gün içinde ter yoluyla çok sıvı kaybetmiştir ve sonucunda sodyum eksikliği sebebiyle tuzlu besinlere karşı iştahı artacaktır.
Açlık iştah kabarmasına, iştah da açlığa sebep olabilir. Yani hem aç kalmamalı, hem de iştah kontrolü sağlamalısınız. Bunu sağlamak için yapmanız gerekenler oldukça basit. Planlı programlı beslenip, iştah kontrolüne yardımcı besinleri doğru şekilde ve zamanda tüketmek başlıca hedefiniz olmalıdır.
Elma
İçindeki su ve pektin isimli özel bir lif yardımıyla midede hacim oluşturur. Eğer çok acıkmışsanız yemekten önce tarçın serpilmiş yarım elma yiyip üzerine 1 büyük bardak su içmek iştah kontrolü sağlayacaktır.
Avokado
İyi yağlar hem iştahı kontrole alır hem de yağ yakımına destektir. Öğle yemeğinde salatanıza dilimlediğiniz yarım avokado, öğleden sonra akşam yemeğine kadar olan vaktinizi daha tok geçirmenizi sağlayacaktır.
Kurubaklagiller
Yapılan çalışmalarda gün içinde kurubaklagil yiyen kişilerin, yemeyenlere göre daha tok hissettiği görülmüştür. Protein içeriği yüksek olan bu besinler aynı zamanda antioksidan, demir, b vitamini ve lif kaynağıdır.
Çorba
Yemeklerden önce içilen bir kase çorba, midede hacim kaplar ve daha az kalori alımını sağlar. Daha da etkili olması için bolca baharat ilave edebilirsiniz.
Turşu
Probiyotiklerin ne kadar faydalı olduğunu artık hepimiz biliyoruz. Turşu da fermente edilerek yararlı bakterileri açığa çıkmış probiyotik bir besin kaynağıdır. Bu sayede sindirime yardımcı olur ve iştah kontrolünü sağlar. Tüm bu faydalı özellikleri küçük bir miktar turşuyla sağlayabilirsiniz.
Pul biber
Araştırmalar yemeklerinde pul biber tüketen insanların, tüketmeyenlere göre doygunluk hissinin daha uzun sürdüğünü göstermiştir.
Bitter Çikolata
Bitter çikolatanın kan basıncını düşürücü etkisiyle birlikte hem tatlı hem de tuzlu isteğini baskıladığı görülmüştür.
Yumurta
Güne yumurtayla başladığınız gün hem öğleye kadar açlık hissetmeyecek hem de öğle yemeğinde daha kontrollü bir şekilde yemek yiyeceksiniz.
Kuruyemiş
Doymamış yağ içeriği bakımından oldukça zengin olan bu besin grubu, özellikle çiğ olarak tüketildiğinde iştah baskılayıcıdır. Protein ve lif içeriğiyle tokluk hissi sağlar. Porsiyon kontrolü çok ama çok önemlidir. İştah baskılamak isterken fazladan kalori almaktan kaçınılmalıdır.
Yulaf
İçeriğindeki protein, lif ve beta glukan sayesinde tokluk süresini uzatır.
Su
Aç mısınız susuz musunuz? Bunun ayrımını yapmak önemlidir. Çünkü ikisinin de semptomları benzerdir. Açlık hissediyorsanız önce su için ve 10 dakika bekleyin. Bu şekilde kalori alımını azaltabilirsiniz.
Süt ve süt ürünleri
İçeriğindeki whey protein doygunluk hissi sağlar.
Tüm bu besinlerin dışında beslenmede çeşitlilik ve planlı programlı beslenmek iştah hormonlarını düzenler. Güne kahvaltıyla başlayan biri, kahvaltısız başlayan birine göre çok daha fazla avantajlıdır. İştah kontrolü sağlamak için daha yavaş yemelisiniz, yeme sıklığınızı artırmalı, boş kalori alımını engellemeli yani besin değeri yüksek yiyeceklerle, sık sık olmak üzere küçük porsiyonlarla iştah kontrolü sağlamalısınız.